Όταν πριν από μήνες εμφανίζονταν σε ξένα μέσα ενημέρωσης τα πρώτα δημοσιεύματα περί... «αργεντινοποίησης» της Ελλάδας, αποτυπώνοντας απόψεις οικονομολόγων, αναλυτών ή διαχειριστών κεφαλαίων, το ελληνικό οικονομικό επιτελείο εξαπέλυε μύδρους κατά των «αγορών» και των «κερδοσκόπων». Την ίδια στιγμή, βέβαια, τα δημοσιεύματα αυτά αποτέλεσαν μία εξαιρετική αφορμή για να «φρεσκαριστεί» η εγχώρια πολιτική ρητορική. Το «η Ελλάδα δεν θα γίνει Αργεντινή» έγινε σύνθημα στα χείλη της κυβέρνησης και «σημαία» των αξιωματούχων της σε κάθε εμφάνισή τους σε ελληνικά ή ξένα μέσα ενημέρωσης.
Μετά το αλησμόνητο τηλεφωνικό «θρίλερ» μεταξύ Γ. Παπανδρέου και Α. Σαμαρά, το βράδυ της 15ης Ιουνίου, στο «τιμόνι» του οικονομικού επιτελείου (και στην αντιπροεδρία της "κυβέρνησης") τοποθετήθηκε ο Ε. Βενιζέλος. Δεινός ρήτορας, ο Βενιζέλος παρέλαβε το σύνθημα από τον προκάτοχό του και κατάφερε ευφυέστατα να το πάει… ένα βήμα παραπέρα. «Να μην γίνουμε Αργεντινή». Ένα νέο σύνθημα-εργαλείο, απευθυνόμενο τόσο στο εκλογικό σώμα όσο και στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ.
Το Χρηματιστήριο της Αθήνας ωστόσο, φαίνεται ότι έχει άλλη... άποψη. Για τη χρηματιστηριακή αγορά του Μπουένος Άιρες, το κρίσιμο διάστημα ήταν εκείνο μεταξύ του 1999 (είχε προηγηθεί το 1998 η «ρωσική κρίση») όταν η οικονομία της Αργεντινής «γύρισε» σε ύφεση, και του 2001 όταν ο νεοεκλεγείς τότε Πρόεδρος, Adolfo Rodriguez Saa, κήρυττε (λίγες ημέρες πριν τα Χριστούγεννα) «μορατόριουμ» πληρωμών απέναντι στους πιστωτές της χώρας. Από τον Ιανουάριο του 1998 έως και τον Δεκέμβριο του 2001, το Χρηματιστήριο της Αργεντινής «βυθίστηκε» σε ποσοστό περί του 75%.
Για το Χ.Α., το κρίσιμο διάστημα «κατ’ αναλογία» θα μπορούσε να ξεκινά το 2009 (είχε προηγηθεί το 2008 η κορύφωση της κρίσης ενυπόθηκων δανείων στις ΗΠΑ), όταν η ελληνική οικονομία «γύρισε» σε ύφεση για πρώτη φορά από το 1993. Από τον Ιανουάριο του 2008 μέχρι σήμερα, ο Γενικός Δείκτης της Αθήνας υποχωρεί σε ποσοστό 85,9%... Ο δείκτης των τραπεζών στο ίδιο διάστημα «μετράει» απώλειες 95%, ενώ ο FTSE20 έχει χάσει το 89,4% της αξίας του...
Ασφαλώς, «σκαλίζοντας» τα ιστορικά δεδομένα, μπορεί να εντοπίσει κανείς ομοιότητες στον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε η κρίση της Αργεντινής και στον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η ελληνική, όπως επίσης και σημαντικότατες διαφορές. Τόσο σε εθνικό επίπεδο, όσο και σε διεθνές. Οι «αριθμοί», ωστόσο, είναι αποκαλυπτικοί και ο συμβολισμός τους ισχυρός. Αν ισχύει ακόμα ότι οι αγορές λειτουργούν προεξοφλητικά, τότε η πτώση στο Χ.Α. είναι κάτι που θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Και το οικονομικό επιτελείο, την επόμενη φορά που θα «καταφύγει» στο σύνθημα «να μη γίνουμε Αργεντινή», οφείλει να έχει κατά νου ότι το ελληνικό Χρηματιστήριο ήδη έχει ξεπεράσει τις απώλειες του Μπουένος Άιρες, της περιόδου 1998-2001.
Αυτό που επίσης θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, είναι ότι το Χρηματιστήριο της Αθήνας δεν μπορεί να παρουσιάζεται απλά ως ένα πεδίο δράσης κερδοσκόπων ούτε να αντιμετωπίζεται ως τέτοιο. Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής οικονομίας και πληρώνει εξίσου ακριβά το κόστος των πολιτικών επιλογών. Το πληρώνουν οι επενδυτές του, ιδιαίτερα οι «μικροί», αλλά και οι ίδιες οι εισηγμένες, οι διοικήσεις τους, οι εργαζόμενοι σε αυτές, όπως και οι εργαζόμενοι στις ελληνικές χρηματιστηριακές.
Σήμερα, σε σχέση με τα χαμηλά που σημείωσε στα τέλη του 2001 - αρχές του 2002, το Χρηματιστήριο του Μπουένος Άιρες διαπραγματεύεται εντυπωσιακά υψηλότερα. Σε ποσοστό που φτάνει το... 1.150%. Η οικονομία, η κοινωνία και η πολιτική σκηνή της Αργεντινής χρειάστηκε να περάσουν από μία επώδυνη διαδικασία μετεξέλιξης, όμως ακόμα και σήμερα υπάρχουν «πληγές» της κρίσης που δεν έχουν «επουλωθεί» πλήρως.
Μετά το αλησμόνητο τηλεφωνικό «θρίλερ» μεταξύ Γ. Παπανδρέου και Α. Σαμαρά, το βράδυ της 15ης Ιουνίου, στο «τιμόνι» του οικονομικού επιτελείου (και στην αντιπροεδρία της "κυβέρνησης") τοποθετήθηκε ο Ε. Βενιζέλος. Δεινός ρήτορας, ο Βενιζέλος παρέλαβε το σύνθημα από τον προκάτοχό του και κατάφερε ευφυέστατα να το πάει… ένα βήμα παραπέρα. «Να μην γίνουμε Αργεντινή». Ένα νέο σύνθημα-εργαλείο, απευθυνόμενο τόσο στο εκλογικό σώμα όσο και στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ.
Το Χρηματιστήριο της Αθήνας ωστόσο, φαίνεται ότι έχει άλλη... άποψη. Για τη χρηματιστηριακή αγορά του Μπουένος Άιρες, το κρίσιμο διάστημα ήταν εκείνο μεταξύ του 1999 (είχε προηγηθεί το 1998 η «ρωσική κρίση») όταν η οικονομία της Αργεντινής «γύρισε» σε ύφεση, και του 2001 όταν ο νεοεκλεγείς τότε Πρόεδρος, Adolfo Rodriguez Saa, κήρυττε (λίγες ημέρες πριν τα Χριστούγεννα) «μορατόριουμ» πληρωμών απέναντι στους πιστωτές της χώρας. Από τον Ιανουάριο του 1998 έως και τον Δεκέμβριο του 2001, το Χρηματιστήριο της Αργεντινής «βυθίστηκε» σε ποσοστό περί του 75%.
Για το Χ.Α., το κρίσιμο διάστημα «κατ’ αναλογία» θα μπορούσε να ξεκινά το 2009 (είχε προηγηθεί το 2008 η κορύφωση της κρίσης ενυπόθηκων δανείων στις ΗΠΑ), όταν η ελληνική οικονομία «γύρισε» σε ύφεση για πρώτη φορά από το 1993. Από τον Ιανουάριο του 2008 μέχρι σήμερα, ο Γενικός Δείκτης της Αθήνας υποχωρεί σε ποσοστό 85,9%... Ο δείκτης των τραπεζών στο ίδιο διάστημα «μετράει» απώλειες 95%, ενώ ο FTSE20 έχει χάσει το 89,4% της αξίας του...
Ασφαλώς, «σκαλίζοντας» τα ιστορικά δεδομένα, μπορεί να εντοπίσει κανείς ομοιότητες στον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε η κρίση της Αργεντινής και στον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η ελληνική, όπως επίσης και σημαντικότατες διαφορές. Τόσο σε εθνικό επίπεδο, όσο και σε διεθνές. Οι «αριθμοί», ωστόσο, είναι αποκαλυπτικοί και ο συμβολισμός τους ισχυρός. Αν ισχύει ακόμα ότι οι αγορές λειτουργούν προεξοφλητικά, τότε η πτώση στο Χ.Α. είναι κάτι που θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Και το οικονομικό επιτελείο, την επόμενη φορά που θα «καταφύγει» στο σύνθημα «να μη γίνουμε Αργεντινή», οφείλει να έχει κατά νου ότι το ελληνικό Χρηματιστήριο ήδη έχει ξεπεράσει τις απώλειες του Μπουένος Άιρες, της περιόδου 1998-2001.
Αυτό που επίσης θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, είναι ότι το Χρηματιστήριο της Αθήνας δεν μπορεί να παρουσιάζεται απλά ως ένα πεδίο δράσης κερδοσκόπων ούτε να αντιμετωπίζεται ως τέτοιο. Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής οικονομίας και πληρώνει εξίσου ακριβά το κόστος των πολιτικών επιλογών. Το πληρώνουν οι επενδυτές του, ιδιαίτερα οι «μικροί», αλλά και οι ίδιες οι εισηγμένες, οι διοικήσεις τους, οι εργαζόμενοι σε αυτές, όπως και οι εργαζόμενοι στις ελληνικές χρηματιστηριακές.
Σήμερα, σε σχέση με τα χαμηλά που σημείωσε στα τέλη του 2001 - αρχές του 2002, το Χρηματιστήριο του Μπουένος Άιρες διαπραγματεύεται εντυπωσιακά υψηλότερα. Σε ποσοστό που φτάνει το... 1.150%. Η οικονομία, η κοινωνία και η πολιτική σκηνή της Αργεντινής χρειάστηκε να περάσουν από μία επώδυνη διαδικασία μετεξέλιξης, όμως ακόμα και σήμερα υπάρχουν «πληγές» της κρίσης που δεν έχουν «επουλωθεί» πλήρως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου